بررسی و مقایسه خشکسالی های هیدرولوژیکی و هواشناسی در حوضه آبریز سد درودزن- استان فارس

در تحقیق حاضر با استفاده از شاخص spi در مقیاس های زمانی مختلف، خشکسالی های هواشناسی برای 31 سال آمار در چهار ایستگاه باران سنجی در حوضه کر (بالادست سد درودزن)، تحلیل شدند. به علت ایجاد خطا ماه های خشک در این تحلیل ها لحاظ نشدند. خشکسالی های هیدرولوژیکی در دو ایستگاه هیدرومتری موجود در این حوضه نیز در طول دوره آماری مشابه به روش حد آستانه و برخی شاخص های این نوع خشکسالی تحلیل شدند. در نهایت ارتباط بین این دو نوع خشکسالی مورد بررسی قرار گرفت. بر اساس نتایج با افزایش مقیاس زمانی spi، از تعداد خشکسالی ها کاسته و به تداوم آن ها افزوده می شود. در تمامی ایستگاه ها و به ازاء هر سه مقیاس زمانی spi، ضرائب همبستگی بین خصوصیات مختلف خشکسالی معنی دار بود (به استثنای سه مورد بین مدت زمان خشکسالی و spiavg ). نتایج آزمون one-sample t-test در مورد اختلاف spi های متناظر هر جفت ایستگاه نشان داد که در هر سه مقیاس زمانی بین هیچ کدام از ایستگاه ها اختلاف معنی داری در سطح اطمینان 5% مشاهده نمی شود. نتایج آزمون ناپارامتری نیز (که جهت بررسی ارتباط بین شدت خشکسالی های هواشناسی ایستگاه های مختلف اجرا شد) نشان داد که در هر سه مقیاس زمانی بین هیچ کدام از ایستگاه ها اختلاف معنی داری در سطح اطمینان 5% مشاهده نمی شود. جهت بررسی خشکسالی های هیدرولوژیکی نتایج آزمون تحلیل حساسیت نشان داد که در هر دو ایستگاه انتخاب به عنوان حد آستانه، حداقل فاصله زمانی بین دو واقعه مستقل پی در پی برابر با 3 روز و حداقل مدت زمان خشکسالی برابر با 5 روز مناسب می باشد. تداوم اغلب خشکسالی ها بیشتر از 30 روز می باشد. مشاهده شد که خشکسالی های شدیدتر و طولانی تری در ایستگاه چمریز حادث شده اند. با ترکیب توزیع وقوع وقایع و توزیع pds حجم کمبود یامدت زمان خشکسالی، احتمال عدم تجاوز بزرگترین واقعه خشکسالی در هر سال و دوره بازگشت آن واقعه در هر دو ایستگاه تعیین شد. در هر دو ایستگاه مشاهده شد که دوره بازگشت اغلب وقایع زیر 5 سال می باشد. نتایج آزمون ناپارامتری جهت بررسی ارتباط مابین خشکسالی هواشناسی و هیدرولوژیکی نشان داد که در سطح معنی داری 5% هم? ایستگاه های هواشناسی در تمامی مقیاس های زمانی با ایستگاه هیدرومتری چمریز نزدیکی و هماهنگی دارند. البته در هر سه مقیاس زمانی ایستگاه دهکده سفید نسبت به سایر ایستگاه ها هماهنگی کمتر و ایستگاه جمال بیک هماهنگی بیشتری با ایستگاه چمریز دارد لذا می توان با استفاده از اطلاعات ایستگاه جمال بیک ضمن بررسی وضعیت خشکسالی هیدرولوژیکی در ایستگاه چمریز، برنامه ریزی مناسبی برای وضعیت منابع آب انجام داد.